Het naslagwerk gaat dieper in op waar allemaal aan gedacht kan worden op de gebieden van toegang, veilig leerklimaat, docent, studentinteracties, leerinhoud en leeromgeving. Tips, tools en links naar literatuur en verdere informatie worden gegeven bij alle onderdelen, maar er geldt: dit is geen uitputtende lijst.

Veilig Leerklimaat

Hoe houd je rekening met verschillende studentidentiteiten in je onderwijspraktijk?

• Welke identiteiten spreek je aan in je interacties?

• Welke afspraken maak je over respect en gedrag?

• Hoe benut je de diversiteit in je studentengroep productief?

Hulpvragen:

• Identiteiten aanspreken: Hoe zorg je ervoor dat je communicatie inclusief is en diverse achtergronden en perspectieven weerspiegelt?

  • Je kan bij het voorstellen de persoonlijke voornaamwoorden benoemen die jij prefereert voor jezelf, maar dit specifiek aan studenten vragen kan juist studenten uitzonderen. Geef aan dat je open staat voor het delen, en laat het verder aan de individuele student.

    • Zorg dat je wel onthoudt welke studenten welke voornaamwoorden gebruiken.

  • Zoek een gulden middenweg tussen het vragen naar specifieke perspectieven en het aan de studenten overlaten om deze te delen.

    • Zie het onderzoek naar de mixed classroom:

    • Als studenten jou en elkaar net leren kennen, is het belangrijk om een veilig klimaat te creëren. Dit heet de sensitizing phase.

    • Als het veilige leerklimaat is ontstaan, staan studenten meer open voor interactie met andere perspectieven, in de engaging phase.

    • Zo zul je uiteindelijk de situatie bereiken waarin studenten perspectieven van hun medestudenten gebruiken bij het oplossen van leervragen, de optimizing phase.

• Afspraken over respect: Welke gedragsregels stel je op en hoe handhaaf je deze?

  • Denk aan richtlijnen voor respectvolle communicatie.

    • Respectvolle communicatie.

    • Effectieve communicatie.

    • Communicatiestijlen.

    • Respectvol communiceren met studenten met autisme.

    • Respectvol communiceren over genderaspecten.

    • Respectvol leren.

  • Richtlijnen voor online gedrag (netiquette) en privacy.

  • Richtlijnen voor feedback geven en feedback ontvangen (literatuur, informatie over feedback/up/forward (Engels), filmpje slechte feedback (NL)).

  • Richtlijnen voor het tegengaan van seksisme, racisme, culturele bias, discriminatie op grond van leeftijd, geloof en seksuele overtuiging, enzovoort.

    • Baseer het op artikel 1 van de Nederlandse grondwet.

  • Een afspraak voor het accepteren dat mensen op alle bovenstaande gebieden fouten kunnen en mogen maken. Dat is ook onderdeel van leren.
    

• Stimuleer studenten om elkaar aan te spreken op ongewenst gedrag en sta open om zelf aangesproken te worden.

  • Stel eventueel regels op over hoe studenten elkaar mogen aanspreken.

• Diversiteit benutten: Hoe stimuleer je studenten om hun unieke perspectieven te delen en hoe integreer je deze in je lesmateriaal en discussies?

  • Plan je bijvoorbeeld elke les wat ruimte in voor spontane invoer van materiaal van studenten of organiseer je een specifieke les waarin meerdere studenten iets kunnen bijdragen?